Theo Ockhuijsen laat in zijn presentatie ‘Bouwstenen voor succes: digitale vaardigheden van mensen en organisaties’ zien hoe digitale ketensamenwerking in de ontwerp-, bouw- en technieksector kan worden versterkt. Voor een geslaagde implementatie van digitalisering is aandacht alleen voor technische vaardigheden en de procesmatige kant niet genoeg. Gedrag speelt een cruciale rol bij veranderingen. Hoog tijd om dat te erkennen en het mee te nemen.
Als we het hebben over digitaliseren, gaat het meestal over de proces- en technologiekant. We weten dat processen moeten worden aangepast, en we denken dat het heel belangrijk is dat we de juiste keuze maken voor software of programma’s. Daar ligt dus de focus.
‘Maar wat niet iedereen zich realiseert, en zeker niet in onze branche,’ stelt Ockhuijsen, ‘is dat die ‘harde’ aspecten (processen en techniek) maar 30% van de slagingskans bepalen. De overige 70% zit ‘m in de mensen. Het is heel belangrijk dat daar aandacht voor is. Digitalisering is iets dat je organisatiebreed doet, dus iedereen moet mee. De digitale transitie vergt enerzijds kennis en inhoud, maar ook vaardigheden om die kennis en inhoud over te brengen op iedereen binnen het bedrijf en te zorgen dat ze goed ‘landen’. Om dat te laten lukken, zijn andere vaardigheden nodig. We noemen dat enerzijds de bovenstroom (techniek, processen, inhoud) en anderzijds de onderstroom (de menselijke kant, cultuur, houding, gedrag). Het een kan niet zonder het ander.’
Veranderbereidheid
Bij veel bedrijven wordt een inhoudsdeskundige naar voren geschoven om te zorgen dat digitalisering van de grond komt. Dat is veelal een man die al veel kennis heeft van de software en weet hoe de processen in het bedrijf eruitzien. ‘Dat is mooi’, zegt Ockhuijsen, ‘maar voor een goede transitie is meer nodig. Over het algemeen zitten mensen niet te wachten op veranderingen. En digitalisering is nogal een verandering! Er kan nog zo’n goed pakket worden aangeschaft; als er weerstand in de organisatie is, gaat het niet lukken om daar het maximale uit te halen.’
Weerstand kan ontstaan als er geen duidelijke ontwikkelrichting is. Of als iemand die een vraag stelt als lastig wordt ervaren, en dus wel oppast om nog iets te vragen. De kunst is dan om veranderweerstand om te buigen naar veranderbereidheid. Er zijn externe consultants die daarbij kunnen helpen, maar er is een andere (en betere) manier.
Interne digiCoach
Ockhuijsen vertelt: ‘digiGO ontwikkelde het programma digiVaardig. Dat programma helpt bij de implementatie van digitalisering. De digitale wereld ontwikkelt zich zo snel en de impact daarvan is zo groot dat je er continu mee bezig moet zijn. Het draait om inzicht, een plan van aanpak, er is regie en energie nodig. Daarom is iemand van buitenaf minder geschikt, je wilt dat ‘in huis’ onderbrengen. Een van de onderdelen van het digiVaardig-programma is dan ook het opleiden van een medewerker uit de eigen organisatie tot digiCoach. Met een digiCoach, iemand die in het bedrijf werkzaam is, is er continuïteit. De transitie verloopt daardoor sneller, maar ook beter.’
Zo’n interne digiCoach heeft meerdere rollen, waaronder tools en nieuwe systemen verkennen, verandering faciliteren aan de hand van een plan, en mentor zijn voor medewerkers die nog niet zo snel meekomen in de digitalisering. De interne digiCoach draagt binnen het bedrijf bij aan een succesvolle implementatie van de nieuwe systemen, zorgt voor digitale afstemming met ketenpartners, en enthousiasmeert medewerkers en neemt ze mee in de verandering.
Praktijkvoorbeelden
Er zijn verschillende trajecten, voor verschillende niveaus. Ockhuijsen licht toe: ‘Het basistraject is voor organisaties die willen leren hoe ze de transformatie naar meer digitaal werken kunnen vormgeven. In de training gaan we onder andere in op instrumenten en tools die ze kunnen gebruiken bij ketensamenwerking. Het groeitraject helpt organisaties die al werken met complexere IT-systemen om digitaal gegevens uit te wisselen met ketenpartners. Het ketentraject is bedoeld voor samenwerkende ketenpartners. Door het traject samen te volgen, kunnen ze toewerken naar een nog betere (digitale) gegevensuitwisseling.’
Ockhuijsen merk dat verrassend veel mensen instappen bij het basistraject, terwijl ze vaak echt al heel veel weten van digitalisering. ‘Het heeft ook zeker te maken met die ‘onderstroom’, zegt hij. ‘We horen terug dat cursisten daar eigenlijk nooit zo over hebben nagedacht, en daarom bij de basis willen beginnen. We werken veel met praktijkvoorbeelden en doen dat op een interactieve manier. De deelnemers gaan echt zelf aan de slag. Ze maken onder andere een plan voor een digitale transitie die relevant is voor de eigen organisatie. Na het doorlopen van de training heeft de digiCoach de nodige kennis over de menselijke kant van zo’n transitie, en dat is absoluut onmisbaar!’
Bezoek DigiBouw! Bekijk hier het programma en bestel je ticket.
