‘Digitalisering draait niet om dat ene BIM-modelletje of om een applicatie’, zegt Tim Lievendag, Manager Digital bij BAM. ‘Digitalisering moet in ons DNA terechtkomen, zodat projecten digitaal worden opgetuigd en dat het hele proces erop is ingericht. Maar daarvoor moeten we vooral de mensen op de werkvloer betrekken bij pilots. Alleen dan krijg je ze mee, dat is de rode draad!’
‘Om mensen mee te krijgen moet je ervoor zorgen dat digitaal echt iets toevoegt’, vindt Tim. ‘Je kunt niet ergens hoog in het gebouw een pilot opzetten met wat enthousiastelingen. Digital is geen aparte entiteit, dus moet je ervoor zorgen dat bijvoorbeeld de werkvoorbereider of uitvoerder erbij is betrokken. Daarom werken wij onder andere vraaggestuurd, vanuit een behoefte. Tegelijkertijd dragen ook de projectteams ontwikkelingen aan. Het gaat erom dat we die pilot-trajecten samen doen.’
Mensen overtuigen
Lievendag zegt het zelfs sterker: ‘Als je er geen mensen uit de praktijk bij betrekt, dan kun je die pilot net zo goed niet doen. Dan gaat het niet werken, want dan wordt het een feestje van de BIMmers. Van de mensen die toch al bezig zijn met nieuwe toepassingen en die hoef je niet te overtuigen. Maar het geld wordt verdiend op de werkvloer, dus daar moeten de mensen worden overtuigd!’
Daarin zijn bij BAM al stappen gemaakt, vindt Lievendag. ‘We zitten nu in een fase dat die mensen bereid zijn mee te ontwikkelen.’ Maar dat moet je wel doseren, gaat hij verder. ‘Het is altijd overal druk, dus je moet het behapbaar houden en uitsmeren over projecten.’ Daarbij helpt het dat BAM een grote organisatie is met activiteiten in woningbouw-, utiliteitsbouw- en infrabedrijven, die hierin goed samenwerken. ‘Onze kracht is dat we vol op de samenwerking inzetten, want we hebben een gezamenlijk doel. En als het om digitalisering gaat, geldt wat voor de ene discipline opgaat, ook voor de andere. Zo proberen we te komen tot een uniforme aanpak.’
Praktisch
Maar hoe gaan ze bij BAM dan een digitale pilot in? ‘Zoals gezegd doen we dat vaak vraaggestuurd. Er moet een behoefte zijn. We kijken welke mensen we nodig hebben en zij moeten er duidelijk de meerwaarde van zien. Met hen maken we een business case en pas als die solid is, gaan we over tot implementatie. De cases zijn altijd praktijkgericht. Met AI kun je dan bijvoorbeeld denken aan het vergelijken van offertes. Dat klinkt suf en simpel, maar het is heel belangrijk en met behulp van AI kunnen mensen zo’n taak doen in de helft van de tijd. Als mensen dan doorkrijgen dat het werkt, dan worden ze ambassadeurs.’
Tekort aan personeel
Je moet vooral ook niet denken dat digitalisering betekent dat je een nieuwe Google of Amazon moet worden, legt Lievendag uit. ‘Het doel is bijvoorbeeld om taakgerichte handelingen te versoepelen. Maar ook om mee te helpen aan maatschappelijke problemen, zoals duurzaamheid en het tekort aan personeel. Want wat dat laatste betreft hebben we echt een probleem. Jonge mensen willen geen stratenmaker of metselaar meer worden, daarom is robotisering zo belangrijk. Straten kunnen heel goed door robots worden gelegd en waarom zou je metselwerk in repetitieve bouw met de hand doen? Dat is fysiek en mentaal zeer belastend werk. Onze mensen zijn het belangrijkste aspect van onze organisatie. Als zij al relatief jong uitvallen, dan is dat iets wat we ons moeten aantrekken. Ook daarom willen we graag robotisering en AI inzetten.’
Vertrouwen
De robots zijn er vooral om de zware taken uit te voeren, en AI is onder andere een middel om robots aan te sturen. ‘Nu werken die robots nog niet autonoom’, vertelt Tim, ‘maar het kan goed zijn dat AI ons daarbij gaat helpen. Maar AI gaat ons bijvoorbeeld ook helpen om veiligheidsaspecten en risico’s te signaleren en verbeteringen voor te stellen. Zo kunnen we onze processen aanpassen en veiliger maken. Het is een adviserend en ondersteunend middel.’
AI moet wel de tijd krijgen om effectiever te worden, stelt Tim. ‘Nu zetten we AI nog niet optimaal in, maar AI is net een lerend kind. We moeten er ook op leren vertrouwen dat het steeds beter gaat. Neem een taak als het samenvoegen van nota’s. AI moet dat leren, het moet leren zien dat mensen de nota’s bijvoorbeeld op een bepaalde manier opslaan en behandelen. Dan kan AI dat alvast voor ze gaan klaarzetten. Op den duur moeten mensen erop gaan vertrouwen dat AI dat goed doet.’ En juist vanwege dat vertrouwen is het zo belangrijk dat mensen uit de praktijk zijn betrokken bij de pilots. ‘Want alleen als mensen betrokken zijn, kunnen ze vertrouwen krijgen.’
BAM op DigiBouw
Op DigiBouw, dat 20 en 21 november 2024 wordt gehouden in de Jaarbeurs, zal Timothy Lievendag samen met Arnoud van der Heijden (digitaal manager bij Koninklijke BAM) laten zien wat hun visie is op de snel veranderende bouwplaats van de toekomst. Tijdens hun presentatie gaan ze onder andere in op vragen als: Hoe beïnvloeden nieuwe manieren van bouwen de mensen op de bouwplaats, op korte en lange termijn? Welke rollen zijn er over een aantal jaren nog wel, en welke rollen zullen veranderen?
Dit is een artikel van Bouw en Installatie Hub. Wil je op de hoogte blijven van al het nieuws uit de bouw- en installatiesector? Neem dan een kijkje op de hub en meld je aan voor de online community.
↗
